Één voor allen en allen voor één. Ze vormen een hecht en avontuurlijk team met de toepasselijke naam De drie musketiers. Isa Rongen, Joanne Berghs en Esmee de Graaff, drie enthousiaste derdejaars studenten (niveau 4) van opleiding Doktersassistent van Gilde Opleidingen in Venlo, lopen momenteel stage in Gambia. Onder de vlag van stichting Go for Africa zijn ze er met hun eigen bus helemaal naartoe gereden.

Om acht uur 's ochtends, stipt op tijd, arriveren de drie klasgenoten - gestoken in een blauwe werkoutfit - in het Africmed International Hospital. Het ziekenhuis dat gelegen is in Brusubi in het noordwestelijke deel van het West-Afrikaanse land, oogt vrij modern. Hun stageplek heeft mede dankzij de aanwezigheid van een ATM en een drietal vlaggen zelfs iets weg van een sterrenhotel. Gedurende de zeven weken dat ze op deze plek stage lopen, krijgt het trio te maken met verschillende afdelingen. „Voor een deel wisselen we elkaar telkens na een bepaalde periode af, waardoor we een zo breed mogelijk kijkje in de 'keuken' hopen te krijgen", doet Esmee uit de doeken.

Vitale functies
Zélf strijkt ze neer achter de balie van de afdeling gynaecologie. Boven haar hangt aan de muur een rijk geïllustreerde poster met de verhelderde tekst pregnancy and birth. Enkele vrouwen met een bolle buik wachten geduldig tot ze aan de beurt zijn om een aantal vitale functies door de 24-jarige toubab (blanke, red) uit Venray te laten checken. „Denk daarbij aan het meten van de bloeddruk, hartslag en saturatie, het tempen en het wegen van het lichaamsgewicht. Alle gegevens zet ik vervolgens keurig in het systeem", vertelt Esmee. „Wat opvalt is dat zwangere vrouwen veelal alleen, dus zonder hun partner, hiernaartoe komen. Ik heb vernomen dat in Gambia min of meer een taboe rust op medische zaken van persoonlijke aard waaronder de zwangerschap. Vrouwen houden dat meestal liever voor zich, alsof ze zich ervoor schamen."

Vergane glorie
Aan de overzijde heeft Joanne tijdelijk haar intrek genomen in ruimte die geheel ten dienste staat van de traumazorg. Twee uit de kluiten gewassen zuurstoftanks, drie gedateerde bedden en een 'vintage' kastje met daarin allerlei medische spullen trekken onmiddellijk de aandacht. „Het ziet er allemaal oud uit. Vergane glorie, zou je kunnen zeggen. Het beddengoed is redelijk schoon, op een enkel vlekje na", constateert Joanne (18) die afkomstig is uit Meerlo. Even later assisteert ze een lokale verpleger die een hyperventilerende patiënt zuurstof aanreikt. Bij een andere patiënt dient ze medicatie toe via het infuus. „Typisch is dat de communicatie naar patiënten toe vrij minimaal is. Dokters en verplegend personeel leggen niet eerst uit wat ze gaan doen. Bij een injectie 'jassen' ze de naald er gewoon in. Wel zeggen ze soms 'sorry' wanneer een dergelijke ingreep is verricht."

Grenzen
Vlakbij de entree controleert Isa (18) uit Sevenum eveneens de vitale functies, maar dan van alle overige patiënten met inbegrip van kinderen. „Het is belangrijk dat je zelfverzekerd en professioneel overkomt. Niet dat je met van alles en nog wat gaat zitten 'hannesen'. Doordat we nog geen diploma op zak hebben, zijn er aan onze verantwoordelijkheden wel grenzen gesteld", onderstreept Isa. „Hoe dan ook, deze grensverleggende stage is in meerdere opzichten ontzettend leerzaam. We leren onder andere veel van de cultuur. Opvallend is bijvoorbeeld dat we al meer dan eens hebben gezien dat patiënten pijn hebben en toch een big smile opzetten. Daarnaast worden door alle praktische handelingen onze skills flink opgekrikt."

Uitdagende traject   
Eind januari zijn de drie studenten van Gilde Opleidingen vanuit Den Bosch vertrokken naar Gambia. Ze maakten deel uit van een uit 26 voertuigen bestaande karavaan onder de paraplu van stichting Go for Africa. Een circa 7500 kilometer lang traject, dwars door onder meer Marokko, Westelijke Sahara, Mauritanië en een deel van Senegal. De drie musketiers, met Isa en Esmee achter het stuur en Joanne als navigator, legden het uitdagende traject af in een Renault Master uit 2002. Een voormalige klusbus waarin ze zelf samen met een van de ouders nog gauw kort voor vertrek een bed hadden gebouwd. Na 22 dagen bereikte de bus zonder noemenswaardige problemen de eindbestemming Tanji, een kleurrijke vissersplaats waar ze nu nog steeds verblijven.

Op 9 april staat de terugreis gepland. 'Gewoon' met het vliegtuig; de bus wordt gedoneerd aan het Tanji Community Health Center.

Artikel door Chris Korsten